سبوس گندم موجب کاهش وزن، استرس و خستگی و همچنین بهبود عملکرد گوارش می شود. با مصرف روزانه سبوس گندم می‌توان از ابتلا به بیماری‌های پوکی‌استخوان، یبوست« اختلالات روده بزرگ»، کم‌خونی، چاقی، چربی‌خون، سرطان روده، بیماری‌های قلبی و عروقی، سوء هاضمه، ضعف اعصاب، ضعف عمومی و جنسی پیشگیری کرد
سبوس گندم
سبوس از پوستهٔ گندم، جو یا برنج که سرشار از ویتامین ب، ویتامین E، پانتوتنیک اسید، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس، منگنز، و سلنیوم است. و به همین دلیل دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است. به همین علت مصرف نان، آرد، و برنج سبوس‌دار می‌تواند بسیاری از نیازهای تغذیه‌ای انسان را برطرف نماید. در ایران استفاده از آرد سفید (بدون سبوس) در پخت نان رایج تر بوده و دارای طرفداران بیشتری نیز هست.
سبوس گندم موجب کاهش وزن، استرس و خستگی و همچنین بهبود عملکرد گوارش می شود. با مصرف روزانه سبوس گندم می‌توان از ابتلا به بیماری‌های پوکی‌استخوان، یبوست« اختلالات روده بزرگ»، کم‌خونی، چاقی، چربی‌خون، سرطان روده، بیماری‌های قلبی و عروقی، سوء هاضمه، ضعف اعصاب، ضعف عمومی و جنسی پیشگیری کرد.
در تنظیم سیستم گوارش و رفع یبوست هیچ ماده ای با سبوس برابری نمی‌کند و سبوس موجب حرکت مدفوع در طول مسیر روده کوچک و بزرگ شده و تحرکات موجی شکل روده ها را تقویت می کند، در نهایت ملین و برطرف کننده یبوست است.
سبوس برنج
سبوس برنج از پوسته خارجی، جنین، لایه آلرون و سلول‌های خارجی چسبیده به آندوسپرم نشاسته‌ای دانه برنج، اوریزا ساتیوا از خانواده گندمیان است. اوریزا در زبان یونانی به معنای برنج و ساتیوا در لاتین به معنای کشت شده‌است. برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در ایران، چین، هندوستان، ژاپن، تایلند کشت می‌گردد. پوست برنج را به وسیله آسیاب‌های سنگی جدا می‌کنند و سپس برنج به دست آمده را که برنج قهوه‌ای نامیده می‌شود، پوست میکَنند و برنج سفید شده را به دست می‌آورند که مصرف غذایی دارد و سبوس محصول فرعی آن است.
سبوس برنج به اشکال مختلف از جمله عصاره و روغن نیز به صورت متداول تهیه و مصرف می شود. عصاره سبوس برنج از عصاره آبی الکلی سبوس برنج که هر میلی لیتر از این عصاره نباید کمتر از ۶۰ میکروگرم ویتامین ب۱ که معادل ۵/۱۴ گرم سبوس برنج است. از سبوس برنج، روغنی به دست می‌آید که به روغن سبوس برنج شناخته می شود و استخراج آن از سبوس، معمولاً با استفاده از حلال‌ها صورت می‌گیرد.
باید در نظر داشت که در سبوس برنج نوعی لیپاز فعال وجود دارد که باعث می‌گردد مقدار درصد اسیدهای چرب آزاد را در آن افزایش دهد. روغن سبوس برنج دارای ۱۵ تا ۲۰ درصد از اسیدهای چرب اشباع شده و ۸۰ تا ۸۵ درصد از نوع اشباع نشده است.
روغن سبوس برنج، به رنگ زرد طلایی است و به سختی، رنگ سفید و روشن پیدا می‌کند و از مشخصات این روغن آن است که تحت اثر گرما تا حرارت ۱۶۰ درجه، تخریب و فاسد نمی‌شود.
روغن سبوس برنج حاوی ویتامین‌های B و E است که باعث تقویت موی سر می‌گردد و رطوبت پوست و موی سر را حفظ می‌کند. روغن سبوس برنج دارای مواد آنتی‌اکسیدان مانند توکوفرول است که در هگزان و حلال‌های دیگر مواد روغنی، حل می‌شود.
روغن سبوس برنج، در تهیه صابون، شامپو و فراورده‌های آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد مشروط بر آن‌که مقدار اسیدهای چرب آزاد آن کم باشد یعنی لیپاز فعال و موجود در آن، کاملاً به صورتی غیرفعال درآمده باشد. عصاره سبوس برنج با تشکیل یک لایه بر روی پوست بعد از شستشو از خشک شدن پوست، جلوگیری کرده و از پوست محافظت می‌کند.
در ژاپن، مدت‌ها از سبوس برنج برای اعمال آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شد. چون سبوس برنج، رطوبت را در خود حفظ می‌کند و پوست را روشن کرده و از اثر صاف‌کنندگی پوست برخوردار است. در ژاپن، چین و کره جنوبی محصولات آرایشی با ترکیبات سبوس با تنوع بالا تولید و در دنیا عرضه می شوند
از عصاره طبیعی سبوس برنج در ساخت کرم‌های پوستی استفاده می‌کنند تا خشکی پوست و ترک‌خوردگی سر آرنج، زانوها، پاشنه پا، دست‌ها و نقاط دیگر بدن را رفع نماید.
استفاده از عصاره سبوس برنج تأثیرات مختلفی روی پوست بدن دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رطوبت دهی به پوست و جلوگیری از ترک خوردگی.
- نرم کردن پوست به‌طوری‌که همیشه حالت مرطوب داشته باشد.
- زدودن اکسیژن فعال از سطح پوست به منظور جلوگیری از تشکیل پروکسید چربی.
- اینوزیتول به عنوان یکی از اعضای خانواده ویتامین ب، رشد سلول‌های پوستی را افزایش می‌دهد.
- آریزانول (oryzanol)مانع از پیری پوست شده و پرتو فرابنفش خورشید را جذب می‌کند. آریزانول گردش خون را بهبود بخشیده، ترشحات پوستی را افزایش داده و سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد.
-اسید فیتیک رشد سلول‌های پوستی را تحریک کرده و به عملکرد پوست کمک می‌کند و سلامت پوست را افزایش می‌دهد.
حداکثر فیبر مجاز مصرفی روزی ۳۰ گرم است یعنی اگر نان‌ها را سبوس‌دار انتخاب کنیم و در روز ۳-۲ واحد میوه و ۲ فنجان سبزی مصرف کنیم، این مقدار فیبر به دست می‌آید.
